Bilişsel Davranışçı Hipnoterapi; Bilişsel Davranışçı Terapi ile Hipnoterapinin birlikte kullanıldığı 3. kuşak (yeni nesil) terapilerden birisidir.
Bilişsel Davranışçı Hipnoterapinin Bilişsel Davranışçı Terapi ve Hipnoterapiden Farkı Nedir?
Bilişsel Davranışçı Hipnoterapi; Bilişsel Davranışçı Terapi ile Hipnoterapinin basit bir sentezi değildir. Çünkü Bilişsel Davranışçı Hipnoterapide Bilişsel Davranışçı Terapi ve Hipnoterapide kullanılan tekniklerin uygulanmasının yanında danışanın problemle başa çıkma yeteneklerine de odaklanılır. Yani Bilişsel Davranışçı Hipnoterapi aslında çözüm ve duygu odaklı bir terapi türüdür. Bu terapi türü ayrıca Bilişsel Davranışçı Terapi ve Hipnoterapi gibi ruhsal hastalıkların nasıl meydana geldiğiyle ilgili kuramlardan ziyade daha çok kişinin benimsediği değerlere ağırlık verir. Dolayısıyla terapist seanslarda diğer terapilere nazaran daha esnektir.
Bilişsel Davranışçı Hipnoterapi Seanlarında Danışanın Bilinci Nasıldır? Danışan Seans Sırasında Uyutulabilir Mi?
Hayır. Bilişsel Davranışçı Terapi seanslarında danışan uyumaz ve asla uyutulamaz. Ayrıca danışanın isteği dışında bir şey yapılmaz, istemediği hiçbir şeyi yapması da sağlanamaz. Zira bir terapinin uygulanabilmesi ve kişiye fayda sağlayabilmesi için kişinin bilincinin açık olması olmazsa olmaz bir unsurdur. Dolayısıyla Bilişsel Davranışçı Hipnoterapide danışanın bilinci her zaman açıktır. Bu yüzden danışan istemediği hiçbir şeyi kabul etmez, söylemez ve yahut uygulamaz. Yani seanslarda hiçbir danışan terapistin istediği şekilde yönlendirilmez ya da kendisini kaybetmez. Aslında sanılanın aksine hipnoz; kişinin uyutulması ya da danışanın terapistin etkisi altına girip onun her dediğini yapan biri haline geldiği bir süreç değil, yüksek bir uyanıklık halidir.
Bilişsel Davranışçı Hipnoterapi Ne İşe Yarar?
Herkesin günlük hayatta yaşadığı sorunlarla başa çıkmak için kullandığı bir takım problem çözme mekanizmaları vardır. Bu mekanizmaları hepimiz kendi yaşamımızda çok da farkında olmadan ve otomatik bir şekilde kullanırız. Bahsi geçen mekanizmalardan bir kısmı olgun ve kişiye yarar sağlayan yöntemlerken diğer kısmı olgun olmayan, uzun vadede kişiyi rahatlatmayan ve ona yarardan çok zararı dokunan mekanizmalardır.
Bedenselleştirme; olgun olmayan problemle başa çıkma mekanizmalarından birisidir. İfade edilmemiş duygular ve çözülmemiş iç çatışmalar bu mekanizma aracılığıyla bedene yansıtılır ve yorgunluk, halsizlik, yaygın vücut ağrıları, mide sorunları, nefes tıkanıklığı, barsakla ilgili yakınmalar gibi bazı fiziksel belirtilere dönüşür. Bu şekilde ortaya çıkan yakınmalar tıpta psikosomatik hastalıklar ya da bozukluklar olarak isimlendirilir. Böyle bir durumda danışan Bilişsel Davranışçı Hipnoterapiden belirgin yarar sağlar. Bilişsel Davranışçı Hipnoterapinin özellikle psikosomatik bozukluklarda etkili bir tedavi şekli olmasının nedeni ise aslında danışanın seanslarda bu belirtilerin kaynaklarını fark etmesi, duygularını sağlıklı bir şekilde ifade etmeyi öğrenmesi ve olgun problemle başa çıkma mekanizmalarını benimsemesidir.
Bilişsel Davranışçı Hipnoterapinin etkili olma nedenlerinden bir diğeri de danışanın çocukluktan bu yana var olsa da farkında olmadığı, sosyal yaşama uyumlu olmayan ilişki biçimlerini fark edip, zihninde bu süreçleri yeniden anlamlandırıp daha uyumlu ilişki şekillerini tercih etmesine aracılık etmesidir. Unutulmamalıdır ki farkında olunmayan hiçbir şey değiştirilemez, iyileştirilemez ya da geliştirilemez.
Bilişsel Davranışçı Hipnoterapi Seanslarında Kullanılan Teknikler Nelerdir?
Bilişsel Davranışçı Hipnoterapide uygulanan tüm teknikler bilimsel olarak etkinliği kanıtlanmış yöntemlerdir. Regresyon, çatışma çözücüler, parts; bahsi geçen tekniklerden sadece bazılarıdır. Seanslarda hangi tekniklerin kullanılacağı her vaka özelinde ayrıca karar verilir. Yani bu konuda her danışana uygulanana rutin bir protokol yoktur.
Bilişsel Davranışçı Hipnoterapinin Tercih Edildiği Durumlar Nelerdir?
Bilişsel Davranışçı Hipnoterapi pek çok durumda tercih edilebilir. Bunlardan bazıları şunlardır: Özgüven sorunları, yeme bozuklukları, travma sonrası stres bozukluğu, depresyon, anksiyete bozuklukları, sosyal fobi, özgül fobi, çekingenlik hali, uyku bozuklukları, ağrı bozuklukları, psikosomatik bozukluklar, kişilik bozuklukları. Bilişsel Davranışçı Hipnoterapinin bu kadar geniş yelpazede etkin bir şekilde uygulanabilir olmasının nedeni ise; danışana içsel mekanizmalarıyla çalışabilme imkanı sağlamasıdır.
Bilişsel Davranışçı Hipnoterapi Kimlere Uygulanabilir?
Bilişsel Davranışçı Hipnoterapi hemen hemen herkese uygulanabilen bir terapi türüdür. Özellikle ruhsal travmalarda etkili ve hızlı bir şekilde çözüme ulaştıran bir sağaltım şeklidir.
Bilişsel Davranışçı Hipnoterapi Hangi Durumlarda Tercih Edilmez?
Telkin edilebilirliği yeterli olmayan danışanlarda Bilişsel Davranışçı Hipnoterapi tercih edilmeyen bir yöntemdir.
Bilişsel Davranışçı Hipnoterapide Kaç Dakika Sürer?
Bilişsel Davranışçı Hipnoterapi seansları tıpkı Bilişsel Davranışçı Terapi seansları gibi 45-50 dakika kadar sürer. Sürecin ne zaman tamamlanacağı ise vaka özelinde değişkenlik gösterebilir.