- Anasayfa
- Hakkımda
- Çalışma Alanları
- Aile Terapisi
- Aktarım Odaklı Psikoterapi
- Anksiyete Tedavisi
- Anoreksia Nervoza
- Bilişsel Davranışçı Hipnoterapi
- Bilişsel Davranışçı Terapi
- Bipolar Afektif Bozukluk Tedavisi
- Bulimia Nervoza
- Depresyon Tedavisi
- Dinamik Yönelimli Terapi
- Evlilik-Çift Terapisi
- Hipokondriyazis
- Kabul ve Kararlılık Terapisi
- Konversiyon Bozukluğu Tedavisi
- Obsesif Kompülsif Bozukluk Tedavisi
- Ruhsal Hastalıklarda İlaç Tedavisi
- Şizofreni Tedavisi
- Travma Sonrası Stres Bozukluğu
- İletişim
Aile terapisi, danışanla birlikte tüm aile üyelerinin sürece dahil olduğu bir terapi türüdür. Aile terapisinde merkeze alınan nokta; aile içi ilişkiler ve bu ilişkilerin dinamiğidir. Bunun yanı sıra hem ailenin hem de her bir üyenin içsel dengesi, davranışsal değişimi, günlük hayatta yaşadığı zorluklar ve varsa psikopatolojisi üzerine de çalışılır. Böylece ailenin tüm bireylerinin hem birbirinden bağımsız bir şekilde hem de bir bütün olarak işlevselliğini geliştirmeye aracılık edilir. Dolayısıyla bu terapi türü; hekimin aileyle iş birliği kurması, danışanla ilgili aile bireylerinden bilgi alması, onları danışanın ruhsal durumuyla ilgili bilgilendirmesi ya da aile üyelerine yol göstermesinden tamamen ayrışan bir süreçtir.
Aile terapisinin ana hedefi; aile içindeki ilişkisel işleyişte olumlu değişimlere kaynaklık etmektir. Tüm bunların yanında bazı bireysel hedefleri de vardır. Her bir üyenin işlevselliği ile üretkenliğinde artış sağlamak ve üyelerin kişiler arası ilişkilerini desteklemek; bu terapinin aile sistemleri dışındaki diğer amaçlarından bazılarıdır.
Aile terapisi, kendi içinde, davranışçı veya dinamik yönelimli olarak iki gruba ayrılır. Günümüzde en yaygın kullanılan aile terapisi türü ise aile sistemleri kuramına dayanan versiyonudur. Bu kurama göre ruhsal sorunlar kişinin içine doğduğu kök ailesi veya yaşamına devam ettiği çekirdek ailesi bağlamında ortaya çıkar. Dolayısıyla aile sistemleri ve bu sistemlerde görülen aksaklıklar ele alınmadan aile içi ilişkilerin daha iyi bir noktaya taşınması mümkün değildir.
Seanslarda, her bir üyenin aklından geçenler, olaylar karşısında hissettikleri, diğer üyelerden beklentileri teker teker ele alınır. Ayrıca tüm bunların diğer üyelere nasıl iletildiği de özellikle çalışılan noktalardandır.
Her aile üyesinin aile içinde bir dizi görev, sorumluluk ve rolleri vardır. Seanslarda üzerinde durulan bir diğer konu da tüm bunların neler olduğudur. Böylece terapist aile dinamiklerini daha iyi anlama fırsatı yakalar ve üyelerin aile içi sağlıklı ilişkiler geliştirmelerine yardımcı olur.
Seanslarda odaklanılan diğer bir husus; her bir üyenin birbirleriyle kurduğu gerek sözel gerekse sözel olmayan iletişim ve etkileşimdir. Bu sayede eğer varsa aile patolojisi, sonraki seanslarda gündem maddesi yapılmak üzere tespit edilmiş olur.
Aile terapisi seanslarında bireysel psikoterapiden farklı olarak seansa konu olan sorunlar tek bir kişi üzerinden ele alınmaz. Bu sayede her bir aile üyesi; empati kurma, diğer üyeleri anlama, olaylara diğer kişilerin gözünden bakabilme imkânı bulur. Böylece üyeler arasında zamanla daha sağlıklı ilişkiler inşa edilir, üyelerin birbirine karşı olumsuz tutumlarında değişim sağlanır ve birbirleriyle çok daha anlamlı iletişim kanalları geliştirmeleri desteklenmiş olur.
Aile içinde ilişkisel bir problemin varlığı, aile terapisine başvurmak için yeterli bir sebeptir. Çünkü çatışma oranı yüksek olan aileler bu terapinden belirgin fayda görürler. Ayrıca aile terapisi bireysel psikoterapilerle çözülemeyen aile içi sorunlar söz konusu olduğunda da tercih edilebilir. Yani ebeveyn ile çocuklar arasındaki anlaşmazlıkları veya iletişim sorunlarını gidermek, aile bağlarını sağlıklı sınırlar içerisinde güçlendirmek isteyen her aile, aile terapisine başvurabilir. Öyle ki aile terapisi kapısı; o ailenin çocukları artık erişkin olsalar bile, bu amaca ulaşmak isteyen her aileye açıktır.
Aile terapisi, ruhsal hastalıkların tedavisi sırasında tedavi sürecinin önemli bir parçası olarak da tercih edilebilir. Bahsi geçen sorunlar ise; çocukluk, ergenlik ve yetişkinlikte görülen ortak klinik tablolardır. Yani üyelerden en az birisinde şizofreni, psikoz, bipolar afektif bozukluk, depresyon, anksiyete bozukluğu, obsesif kompülsif bozukluk gibi bir ruhsal hastalık söz konusuysa; bu rahatsızlıkla başa çıkabilmek ve patolojik boyuta ulaşan duygu dışavurumunu azaltmak isteyen her aile bu terapiye rahatlıkla başvurabilir. Öyle ki kişilik patolojileri ve uyum bozuklukları başta olmak üzere tüm ruhsal rahatsızlıklar için aile terapisi yalnızca bir tedavi seçeneği değil, tedavinin önemli bir yapıtaşıdır. Ancak böyle bir durumda aile terapisinden önce ruhsal hastalığı olan aile bireyi ile ayrıca çalışılması gerekebilir.
Hangi durumlarda aile terapisine başvurulması gerektiği vakadan vakaya değişir. Dolayısıyla bir ailenin aile terapisine uygun olup olmadığı genellikle tanışma görüşmesi sırasında aile ile terapistin birlikte karar vermesi gereken bir husustur.
Aile üyeleri iş birliğine açık değilse aile terapisi tercih edilemez. Çünkü bu psikoterapi aileye rağmen değil aileyle birlikte ilerleyen bir süreçtir.
Her bir üyenin aile terapisinden öncelikli beklentisi aile içi dinamiklere ve çatışmalara kendi katkısını fark etmek olmalıdır. Çünkü tüm ilişkilerde olduğu gibi aile içindeki sorunların kaynağı da hiçbir zaman tek taraflı değildir.
Aile üyelerinin iyilik ve kötülük halleri bir düzeye kadar birbirine bağlıdır. Ayrıca aile; terapistiyle karşılaştığı anda çoğunlukla geçmiş yaşantılarına, o ana dek karşılaştığı durumlardan çıkardığı sonuçlara ve kendi dinamiklerine adeta tutunmuş haldedir. Aile terapisinin ilkeleri tam olarak bu gerçekliğe dayanır ve terapi süresince kullanılan teknikler de bu noktadan yola çıkılarak belirlenir.
Aile terapisinde kullanılan yöntemler terapistin eğitimine, terapi ortamına, aile üyelerinin kişilik özelliklerine göre farklılaşır. Ancak hiçbir yöntem bir diğerinden daha üstün değildir. Psikodinamik-Yaşantısal Model, Bowen Modeli, Yapısal Model, Genel Sistemler Modeli; aile terapisinde kullanılan modellerdendir. Her vaka özelinde tercih edilen model ve kullanılan teknikler değişir. Ancak serbest çağrışım tekniği; seanslarda kullanılması uygun olmayan bir yöntemdir.
Sürecinin uzunluğu pek çok faktöre göre değişkenlik gösterir. Ailenin sorunu, bu sorunun şiddeti, tedavi modeli, üyelerin iş birlik düzeyi; bu faktörlerden ilk akla gelenlerdir. Örneğin çözüm odaklı model tercih edildiğinde süreç birkaç seans sürerken, gelişme odaklı model kullanıldığında sürecin tamamlanması daha uzamaktadır.
Seansların sıklığı aileden aileye değişse de genellikle haftada birden daha yoğun planlanmaz. Ancak acil bir durum olduğunda veya aile için özel gündemler söz konusu olduğunda bu sıklık esnetilebilir.
Aile terapisinde danışan tek kişi olmadığı için seans süresi bireysel psikoterapiye göre genellikle daha uzun olup, seans içerisinde mola verilebilir. Ancak bu mola danışanların veya terapistin dinlenmesi amacıyla değil, terapistin görüşmeden elde ettiği bilgileri düzenlemesi ve seansı daha iyi yapılandırabilmesi içindir.
Evet. Bu durumda herhangi bir sakınca yoktur.
Süreç, terapi hedeflerine ulaşıldığında sonlandırılır.
Örneğin:
Üyelerin farklı fikirde olmaları artık onlar için sorun olmaktan çıktığında,
Üyeler seçenek oluşturabilmeyi başardığında, sorunlu iletişim şekillerinden vazgeçtiğinde, birbirlerine net olabildiğinde ve sağlıklı sosyal birlikteliği kurmaya başladığında,
Üyeler birbirlerine açık olup, birbirlerinden ne beklediklerini, birbirleri adına nelerin olmasından korktuklarını kırıcı olmadan ifade etmeyi öğrendiklerinde,
Her bir üye; diğer üyelerin kendisini görebildiği biçimde görebildiğinde vb.
Beytepe Mahallesi, Beyler Caddesi, 5339 Sokak no:7,
Çankaya/Ankara